
5 najpiękniejszych szlaków w Bieszczadach
Na podkarpaciu mamy mnóstwo pasm górskich, pogórzy, gór i pagórków. Jednak najpiękniejsza część podkarpacia to sam południowo wschodni kraniec tego terenu. A dokładnie Bieszczady. Pasma górskie ciągnące się od przełęczy łupkowskiej po przełącz użocką. A dokładnie 5 pasm: Pasmo Wysokiego Działu, Pasmo Graniczne, Pasmo Otrytu, Pasmo Żukowa i Pasmo Połonin. W artykule tym przybliżę Wam po jednym ze szlaków z każdego tego pasma, który uważam za najpiękniejszy do zdobycia podczas pobytu w Bieszczadach.
Dzięki temu będzie można zaplanować całodniową wycieczkę na każde z tych pasm zdobywając najciekawsze szczyty Bieszczad. Dla tych którzy kolekcjonują zdobywanie różnych szczytów do korony gór – czy to korony Bieszczadów będzie można odhaczyć je w swoich książeczkach. Dlatego już teraz zaplanuj swój tygodniowy pobyt w Bieszczadach by zwiedzić i zobaczyć najpiękniejszą część tego południowo-wschodniego fragmentu podkarpacia.
1 – PASMO WYSOKIEGO DZIAŁU – J. Duszatyńskie -Chryszczata 997m n.p.m. -Wołosań 1071m n.p.m.
Tą część Bieszczad nazwałbym najbardziej Dziką jej częścią. Na sam szczyt Chryszczatej można podejść aż z pięciu różnych miejsc. Jednak by zaplanować całodniową wycieczkę polecamy wyjść na tą górę dobywając po drodze kilka innych – mniej znanych oraz zahaczyć o rezerwat Zwiezło i Jeziorka Duszatyńskie. Naszą 5 dniową wyprawę zaczynamy od miejscowości Komańcza, a dokładnie Duszatyn.
To stamtąd głównym czerwonym szlakiem beskidzkim ruszymy na południowy wschód. Swoją podróż możemy zacząć od przyjazdu do Komańczy – noclegu w schronisku PTTK obok Klasztoru Sióstr Nazaretanek gdzie internowany był kard. Stefan Wyszyński lub dla tych którzy lubią podróże z namiotem to przy samym wejściu na szlak w Duszatynie jest świetna baza kampingowa nad rzeką Osława gdzie możemy spędzić pierwszą noc.
Przejście od do Duszatyna do Cisnej powinno nam zająć ok 8h. Całą trasa do kolejnego miejsca noclegów czy to w schronisku PTTK czy też na polu namiotowym przy schronisku to 23km i 580m przewyższeń. Pierwsze podejście jest bardzo łagodne – prowadzi wzdłuż potoku o nazwie Olchowaty. Po ok 1,5h powinniśmy dotrzeć do pierwszego punktu wartego zatrzymania sią na chwilę – rez. Zwiezło i Jeziorka Duszatyńskie. Tam zaczyna się już stromsze podejście na sam szczyt Chryszczatej. Na szczycie spotkamy punkt triangulacyjny i małą wiatkę w której można schować siew razie niepogody. Niestety sam szczyt tej góry jest zalesiony, lecz sam widok dzikiej przyrody i lasów bukowo-jodłowych na tej trasie jest najcenniejszy do zobaczenia. Ze szczytu kierujemy się na południe i schodzimy na przeł. Żebrak 816m n.p.m. mijając po drodze ślady z Pierwszej Wojny Światowej – transzeje, linie okopów i krzyże. Na przełęczy można sobie zorganizować dłuższą przerwę.
Na miejscu jest wiata, miejsce gdzie możemy przygotować posiłek i odpocząć. Jest to też prawie połowa naszej trasy, a zaraz za przełączą zaczyna się kolejne podejście górskie, tym razem na szczyt o nazwie Jaworne 992m n.p.m. Ze szczytu Jawornego delikatne prześwity pozwolą nam ujrzeć najbliższe panoramy gór, a trasa powiedzie Nas na najwyższa górę Pasma Wysokiego Działu na Wołosań 1071m n.p.m. nazywana również Patryją. Napotkamy tam również szlak zielony prowadzący na południe do przeł. Przysłup jednak Nas interesuje dalej droga czerwonym szlakiem na Wschód przez polanę widokową i kilka mniejszych szczytów do schroniska PTTKA pod Honem. Tam kończymy pierwszy dzień Naszej wędrówki.
2 – PASMO GRANICZNE – Okrąglik 1101m n.p.m. – Rabia Skała 1192m n.pm. – Paportna 1198 m n.p.m
To najdłuższe pasmo górskie w Bieszczadach. Jak sama nazwa mówi szlak ciągnie się większością szczytów po granicy między Polską a Słowacją a na szczycie Krzemieńca dochodzi również do granicy z Ukrainą. Naszą wędrówkę zaczynamy spod schroniska, ale musimy dotrzeć do granicy. Dlatego też część Naszej trasy kontynuujemy czerwonym szlakiem przez miejscowość Cisna, gdzie można zaopatrzyć się w prowiant na kolejny dzień podróży i przez już pierwsze mniej znane Połoniny, jeszcze poza granicami Bieszczadzkiego Parku Narodowego czyli przez Małe i Wielkie Jasło skąd zobaczymy pierwsze piękne panoramy na Wysokie Bieszczady jak i również góry Andezytowe i Pasmo Wyhoratu po stronie Słowackiej docieramy na Okrąglik.
Tam spotykamy niebieski szlak PTTK tzw. Graniczny i nim podążamy już dalej wzdłuż granicy Polsko-Słowackiej w kierunku Rabiej Skały. Rabia Skała 1192m n.p.m to główny punkt programu tego dnia. Sama trasa jest wymagająca. Musimy już wcześnie rano podjąć wędrówkę która w całości z Cisnej przez Okrąglik i Rabią Skałę do Wetliny powinniśmy pokonać w ok 9h. Całą trasa to kolejne 28km i 630m przewyższeń po drodze. Ze szczytu Rabiej skały już szlakiem koloru żółtego kierujemy się przez szczyt o Nazwie Paportna 1198m n.p.m do Wetliny gdzie możemy zanocować w kolejnym schronisku PTTK lub na polu namiotowym w tym samym miejscu.
3 – PASMO POŁONIN – Połonina Wetlińska(Osadzki Wierch) 1253m n.p.m. – Połonina Caryńska 1297m n.p.m.
Kolejny dzień to kulminacja pięknych widoków i wejście na dwie najbardziej znane i charakterystyczne Połoniny – Połonina Wetlińska i Połonina Caryńska. Trasę zaczynamy od przejścia dalej żółtym szlakiem PTTK na północ w kierunku przeł. Orłowicza. Tam zaczniemy już podziwiać panoramy 360 stopni przez kolejną część wędrówki. Cała trasa od Wetliny przez przeł. Orłowicza, dwie Połoniny do schroniska studenckiego Koliba na Przysłupiu Caryńskim to trasa na 8h wędrówki. 20 km i 655m przewyższenia. Z przełęczy Orłowicza ponownie kierujemy się czerwonym szlakiem PTTK przez Osadzki Wierch 1253m n.p.m do jednego z najbardziej charakterystycznych miejsc w Bieszczadach czyli schron Bieszczadzkiego Parku Narodowego a dawniej tzw. Chatka Puchatka na szczycie Hasiakowej Skały na wys. 1232m n.p.m.
W schronisku możemy zrobić sobie krótką przerwę by zejść dalej czerwonym szlakiem do Brzegów Górnych do przeł. O wys. 740m n.p.m. i stamtąd mijając pozostałości cerkwiska znów trzeba wdrapać się na kolejny szczyt. Szczyt Połoniny Caryńskiej, który w swojej najwyższej kulminacji na wysokości 1297m n.p.m. i będzie też najwyższym punktem na jaki wdrapiemy się podczas Naszej całej wyprawy.Będzie to też miejsce z którego będziemy najbliżej mogli zobaczyć najwyższy szczyt Bieszczad po stronie Polskiej czyli Tarnicę o wys. 1346m n.p.m. Z tego miejsca kontynuujemy naszą wyprawę czerwonym szlakiem, który łączy się ze szlakiem zielonym i wiedzie Nas wspólnie do rozgałęzienia tych szlaków na kolejnym wzniesieniu Połoniny Caryńskiej na wys. 1230 m n.p.m. Tam zmieniamy trasę i już kolorem szlaku zielonego idziemy na północ w kierunku schroniska Koliba na nocleg.
4 – PASMO OTRYTU – Magura Stuposiańska 1016m n.p.m. – Trohaniec 939m n.p.m.
Kolejny dzień to już wędrówka na północ w kierunku kolejnego Pasma. Pasma Otrytu. Początkowo trasa wiedzie Nas dalej zielonym szlakiem na północ do Niebieskiego szlaku – granicznego, który dalej poprowadzi Nas na pierwszy szczyt tego dnia – Magurę Stuposiańską 1016m n.p.m. Z tego szczytu na dłuższy czas traimy w dolinę potoku Dwernik. Przekroczymy przez San – najdłuższą rzekę w Bieszczadach i dalej na północ z Dwernika niebieskim szlakiem wejdziemy na Chatę Socjologa w Paśmie Otrytu.
Trasa ta to wędrówka na 6h licząc że jeszcze ze schroniska tam i z powrotem wejdziemy na najwyższy szczyt Pasma Otrytu – Trochaniec zielonym szlakiem PTTK. A cała trasa to 30km i 498m przewyższeń do Miejscowości Polana przez prawie całe Pasmo Otrytu, Kobylankę i Wańka Dział. To najdłuższy dzień wędrówki. Można go podzielić na dwa dni nocując w schronisku Chata Socjologa pod Trohańcem lub pokonać do w 10h poświęcając cały dzień wędrówki. W samej miejscowości Polana nie brakuje miejsc noclegowych. Natomiast na namiotem można spokojnie rozbić się przy Domu Młodzieżowym na dawną Cerkwią a dziś Kościołem Rzymsko-Katolickim.
5 – PASMO ŻUKOWA – Holica 761m n.p.m. i 35 wieża widokowa
Ostatni dzień Naszej wędrówki to niebieski szlak PTTK w kierunku Jeziora Solińskiego. Wciąż niebieskim szlakiem granicznym kierujemy się na Północ przez Dolinę Paniszczówki z widokiem na najbardziej dziki zakątek Jeziora Solińskiego – Zatokę potoku Czarnego. Gdzie dalej przez Łabiska i Teleśnicę Oszwarową wchodzimy na pasmo Żukowa. Docieramy na Bucznik na wys. 768m n.p.m. i odrywamy się od niebieskiego szlaku PTTK wędrując na Zachód utwardzoną drogą w kierunku szczytu Holica na wys. 761m n.p.m. i docieramy do niedawno powstałej 35m wieży widokowej w Paśmie Żukowa. Wchodząc na tą wieżę na zakończenie naszej wycieczki ponownie otwiera nam się panorama na Wysokie Bieszczady, Panorama na J. Solińskie i większość szczytów, które pokonaliśmy podczas naszej kilkudniowej wędrówki. Z wieży widokowej możemy powrócić do niebieskiego szlaku i powędrować nim do Stolicy Bieszczad – Ustrzyk Dolnych. Cała trasa to 28km i kolejne 8h wędrowania oraz 354m przewyższeń.
Podsumowując podczas tych 7dni, 6 noclegów oraz 5 dni dobrego wędrowania przejdziemy prawie 130km. Jest to trasa dla zaawansowanych piechurów górskich, którzy z przyjemnością wędrują z plecakiem po 20-30km w ciągu dnia. Na trasie nie ma wielkich przewyższeń. Można również podczas swojego pobytu w Bieszczadach zaplanować inne trasy – bowiem szlaków i miejsc do zobaczenia jest mnóstwo. Ja mieszkam w Bieszczadach od urodzenia. Przewodnikiem Górskim jestem od 15lat i przeszedłem prawie wszystkie szlaki w Bieszczadach. Co chwilę pojawiają się również nowe trasy, wieże widokowe, zmieniają się przebiegi szlaków, a niektóre szlaki znikają z map. Jeśli chcecie by zaplanować wycieczkę specjalnie dla Was zapraszamy do Naszego Biura Podróży Dzikie Bieszczady. Gdzie z Naszym przewodnikiem górskim możecie zaplanować i przejść wszystkie ścieżki w Bieszczadach – te znane i nie znane. Zapraszamy
Przewodnik Górski PTTK na Beskidy Wschodnie Jakub Wałachowski